Сярэднестатыстычная беларуская сям’я ў 2023 годзе мела суму 2 079,3 рубля на месяц. Пра гэта паведамляе Белстат, які правёў выбарачнае абследаванне хатніх гаспадарак па ўзроўні жыцця. Пры гэтым на харчаванне ў сем’яў у сярэднім ішло 38,6% ад усіх спажывецкіх выдаткаў. Доля гэтага артыкула выдаткаў скарацілася за мінулы год.
Пры гэтым наяўныя сумы ў 2023 годзе ў гарадах былі вышэйшыя, чым у вясковай мясцовасці: 2 191,2 рубля супраць 1 715,3 рубля на месяц адпаведна. У гэтыя сумы ўключаюць не толькі грошы, але таксама кошт прадуктаў з асабістай падсобнай гаспадаркі (за мінусам выдаткаванага на іх вытворчасць), а таксама тавары, якія сям’я атрымала ў натуральным выглядзе або праз ільготы.
Грашовыя выдаткі адной сям'і ў 2023 годзе ў сярэднім склалі 1 988,9 рубля ў месяц. Пры гэтым 71,9% ад гэтай сумы (у грашовым выражэнні гэта 1 429,5 рубля) прыпадала на спажывецкія выдаткі.
Канкрэтна на харчаванне ў сярэднестатыстычнай сям'і летась ішло 38,6% ад усіх спажывецкіх выдаткаў (блізу 552 рублёў). Для параўнання: у 2022-м гэты паказчык быў на ўзроўні 39,7%.
На нехарчовыя тавары ў 2023 годзе ў беларускіх сем’яў у сярэднім ішло 34,3% ад усіх спажывецкіх выдаткаў, а на аплату паслуг — 24,5%.
Раней аналітыкі праекта «Кошт урада» адзначалі, што ў Беларусі застаецца высокім узровень выдаткаў на харчаванне, што сведчыць пра захаванне ўразлівасці насельніцтва перад ростам цэн.
«Падаражэнне прадуктаў вельмі хваравіта адаб’ецца спачатку на ўразлівых катэгорыях насельніцтва, а пасля ў рознай ступені на ўсіх беларусах. Для параўнання: у большасці краін Еўропы доля выдаткаў на харчаванне значна ніжэйшая. Напрыклад, у Літве і Польшчы гэта 20%, у Латвіі — 19%, а ў Ірландыі — наогул усяго 9%», — звярталі ўвагу эксперты.
Доля выдаткаў на харчаванне змяншаецца з ростам дабрабыту. То-бок чым больш забяспечаны чалавек, тым меншую долю выдаткаў займаюць прадукты. У 2017 годзе эканамістка Кацярына Барнукова адзначала, што звычайна, калі ў беларусаў раслі даходы, доля выдаткаў на харчаванне станавілася меншай, а ў перыяд рэцэсіі 2015−2016 гадоў, наадварот, злёгку павялічылася.
— У еўрапейскіх краінах выдаткі на харчаванне — не самы буйны артыкул выдаткаў, — адзначала Кацярына Барнукова ў 2017 годзе (цытата паводле «Камсамольскай праўды ў Беларусі»). — У высокіх выдаткаў на харчаванне некалькі прычын. Гэта нізкі ўзровень даходаў, высокія цэны на прадукты харчавання (у большасці еўрапейскіх краін ежа таннейшая), нізкія тарыфы на ЖКГ і транспарт, праз што статыстычна мы «праядаем» большы працэнт даходу.
Чытайце таксама
